'' Daha yüksek makamlara ulaşmak için çabalayan müslümanın özlemini yansıtan hüznün, Hıristiyan kültürünün cehennemi karanlık ve umutsuzluğuna benzer bir tarafı yoktur! Turgut Cansever
Turgut Cansever'in bu sözünde karşı karşıya gelen bu iki duygu ; biri müslümanca hüzün, diğeri Hristiyanca umutsuzluk...
Ve kasvet,Dünyanın iki ayrı biçimde kavranışı.
İnsanın üzerinden çıkmayan leke, ilk günahın o silinmez yazgısı...
Hıristiyani o umutsuzluk ve suçluluk duygusu, ortaçağ karanlığı masalını büyük ölçüde doğrular. Düşüncesiyle ve sanatıyla...
İsa... Hıristiyanlığın nazarında yarı insan yarı tanrı değil.
Asla bilakis! Hem insan, hem tanrı. Eşit derecede.
Çarmıha gerilmiş bir tanrının gölgesinde huzursuz ve ıstıraplı bir kasvet. Karanlık ve gölge. Az ışık ama çok gölge. Daima gölge. Hep gölge. Karanlık ve kasvet.
Rönesans sonrası Barok tenebrismosu bile çok masum kalır işaret ettiğim ortaçağ kasvetinin yanında. Çok masumdur Caravaggio 'nun o koyu kopkoyu Barok gölgeciliği...
Çünkü artık Doğu'nun ışığı vardır modernlerin paletlerinde... ve İspanya'nın... Endülüs'ün... ''
Dücane Cündioğlu - Ölümün Dört Rengi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder