meskenlerimiz...

_İslam ve mimari_ 

(hadislerde)

(Devamla) Sonra başka bir defa Peygatnber'e gittik ki, ken­dine ait bir duvar yapıyordu. O şöyle buyurdu :

«— Müslüman harcadığı her şeyden sevab kazanır; ancak inşaata harcadığı şeyden değil.»[890]

Toprağa, yani bina inşaatına harcanan paralar ve bedenî çalışmalar, hayır İşlerinden olduğu veya ihtiyaç karşılığı yapıldığı takdirde makbuldür, öğönmek için, ihtiyacın üstünde olarak yapılanlar, tezyinat ve lüks kısmına kaçanlar karşılığında hiç bir sevab elde edilemez; aksine böyle yatırımlar vebal olur.

***

Abdullah ibni Amr'dan rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir:

—  Ben, kendimize ait bir barakayı onarırken, Peygamber (Saliallahü Aleyhi ve Sellem) uğrayıp şöyle dedi:

<— Bu nedir?» Ben dedim ki:

—  Ey Allah'ın Resulü! Barakamızı onarıyorum. Bunun üzerine Peygamber (Saliallahü Aleyhi ve Sellem/:

— Ecelin gelişi, bunun yıkılmasından daha çabuktur.» buyurdu.[892]

İnsanın ömrü kısa bir müddet olup, ecel ansızın gelir. Nice insanlar vardır ki, inşa etmekte oldukları evlere daha giremeden veya girdikten az bir müddet sonra ölmüşlerdir. Binalar hep geride kalmış, sahipleri göçüp gitmiştir. İşte bu gerçeği hatırlatmak için Hz. Peygamber, Abdullah ibni Amr'o ihtarda bulunmuşlarda. Yoksa başladığı onarım işinden onu alıkoymamışlardır. Başlanılan iş hangi çeşitten olursa olsun, onu yaparken her an ölümün gelebileceği hususunu düşünmek ve ona göre manevî yön­den hazırlanmak icab eder. Ölümü ve âhireti unutarak veya düşünmek İs­temeyerek yapılacak işler, Allah'ın rızasına uygun düşmez; çünkü bunlarda nefsanî arzuların hakimiyeti bulunur. Her işte ölçülü hareket etmek en se-lâmetli bir yoldur.

***

 Nafi' ibni Abdüİ-Haris, Peygamber (Sailallahü Aleyhisselam) den rivayet ettiğine göre, Peygamber şöyle buyurdu :

«— (b: Geniş mesken, dürüst komşu ve rahat binek, kişinin saadetindendir.) »[894]

Her insan dünyada bir meskene muhtaçtır. Mesken, insanın zarurî ih­tiyaçlarının başında gelir. Onun için oturulacak bir eve sahip olmak< geçi­min yarısını teşkil eder. Bir de oturulan ev, İhtiyaçları karşılıyacak kadar geniş bulunursa, gerçekten saadet olur. Gerek evdekîlerin oturup yatmala­rını, gerekse misafirlerin ağırlanmasını karşılayacak şekilde müsait bulunan evler, sahipleri için birer saadet vesilesi olurlar. İç ve dışa karşı mahcubiyet ve sıkıntı duymadan gerekli hizmetler yapmak ve yüz aklığı ile çıkmak büyük bahtiyarlıktır.

İyi ve dürüst komşu da İnsan İçin bir saadet sebebidir. Hiç kimse tek başına yaşayamadığından ve daima en yakın komşusu ite ilgisi bulunaca­ğından, huzur ve selâmetin temini, ancak ahlâkı ve geçimi güzel komşuya sahip olmakla mümkündür. Kötü komşuya sahip olmak huzursuzluğun baş sebebidir. Bu bakımdan, iyi ve dürüst komşu insanın dünya saadetlerinden biridir.

 insanoğlunun hayatı evde ve dışarda olmak üzere iki bölüm arz eder. Evdeki saadet yolları, geniş ve ev iyi komşunun bulunması ile meydana gelir. Dışardaki çalışmalar için de iyi ve rahat, afiyetli bir bineğe sahip olun­duğu takdirde yine insan için bunda da saadet vardır. Her asırda ve her bölge için muteber olan binek vasıtaları göz önüne alınırsa, bunlar içinde en kullanışlı ve en rahat olanı, insanın ihtiyaçlarını en güzel bir şekilde karşılayacağından, bu da bir saadet vesilesidir. Allah'ın ve Peygamberin emirlerine uygun hareket etmek şartı ile bu üç imkâna sahip olmak gerçek­ten dünya saadetidir.  Böyle nimetlere kavuşmanın hamd ve şükrünü yap­mak kulluk vazifesidir.

(bkz: komşu)

(bkz: binek)

(bkz: mesken)

(bkz: mimari)

***

Ebû Hüreyre Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'den riva­yet ettiğine göre, Peygamber şöyle buyurdu :

«— İnsanlar evler bina edip de, onları kumaşlara benzetmedikçe, kıyamet kopmaz.»

îbrahim demiştir ki:

— Kumaştan maksad, çizgili allı pullu elbisedir.[898]

Anlaşılıyor ki, saadet devrinden sonra bir zaman gelecektir. Bu de­virde insanların inşa edecekleri evler gayet süslü ve rengârenk olacak. Bi­naların durumu çeşitli kumaş desenlerine benziyecektir. Binaların iç veya dış kısmı diye bir ayırma olmadığından her iki kısım İçin de aynı hüküm geçerlidir. Nitekim bugün bilhassa binaların iç kısımları çeşitli motiflerle süslenip bezenmektedir. Manzara, Peygamberin mucizesi olarak ibret göz­leri önüne serili bulunmaktadır. Bu  israfın, dünyadan ayrılma­yacak gibi dünyaya bağlanmanın eseridir.

** *